۱۳۸۹ خرداد ۴, سه‌شنبه

فیلم تاریخی از ایران سال ۱۳۲۳

سال ۱۳۲۳ (مصادف با 1944) و دو سه سال قبل و بعدش سالهای پر فراز و نشیبی بودند، برای دنیا، و برای ایران. جنگ دوم جهانی در حال شعله کشیدن بود، و نیروهای انگلیس از جنوب و روسیه از شمال علیرغم اعلام بیطرفی ایران به ایران لشکر کشیده بودند و کشور را به اشغال نظامی خودشان در آورده بودند. حمله مشترک روسیه و انگلیس منجر به سقوط رضا شاه و فرستاده شدنش (یا به هر حال رفتنش) به تبعید شد (که طاقت غربت هم نداشت و در همین سال ۱۳۲۳ فوت کرد)، و پسر جوانش محمد رضا، همان «شاه» مشهور خودمان، جانشین او شد، یعنی همان حکایات «شهریور ۲۰» که میگویند...

این فیلم، که از آرشیو ارتش فرانسه بیرون آمده است، در آن سالها گرفته شده. فیلم با صحنه هائی از تهران سال ۱۳۲۳ شروع میشود، و سپس به دشت و بیابانها میرود تا سربازان فرانسوی و روسی را در حال تمرین و نقل و انتقال و نیز در حال تعلیم دادن سربازان ایرانی نشان بدهد. فیلم همچنین شامل صحنه هائی است از ملاقات چند تن از فرماندهان انها با محمد رضا شاه جوان در محوطه کاخ او. لطفا توجه کنید که فیلم صامت است (صدا ندارد).




در صورت نیاز فیلم فوق را میتوانید از طریق این لینک دانلود کنید.

اما بعد از دیدن فیلم این هم یکی دو نکته کوچک در مورد سال ۱۳۲۰ و اتفاقات دیگری که در آن سال افتاد:
در آن سال در پی گردن زدن یک ایرانی در هنگام مراسم حج ایران همه زوار را در میان حج به کشور برگرداند و روابط ایران و عربستان به قطعی کامل رسید. اما دلیل گردن زدن زائر ایرانی؟ چون این زائر بیچاره، به نام ابوطالب یزدی، در هنگام طواف کعبه در آن گرمای طاقت فرسا حالش بد شده بود و استفراغ کرده بود و بعد به جای تلاش برای ترک در میان آن جمعیت عظیم سعی کرده بود استفراغش را در دامن لباس احرامش نگه دارد و طوافش را به پایان برساند، اما نگهبانان کعبه متوجه شدند و او را دستگیر کردند و با سرعت عجیبی حتی پیش از تمام شدن مراسم حج و طبعا بدون محاکمه قابل ذکری وی را به جرم توهین به خانهٔ خدا محکوم و سریع هم گردنش را زدند!

از طرف دیگر در همان سال برای اولین بار ایران و امریکا روابط نزدیکی پیدا کردند، دلیلش هم البته از یکطرف این بود که امریکا که مدت زیادی بود بوی نفت را دنبال کرده بود کم کم به مرحله ای رسیده بود که میخواست وزن حضورش در خاور میانه را درست و حسابی سنگین ند، و از طرف دیگر شاه جوان هم امیدوار بود با استفاده از قدرت دولت آمریکا دو کشور انگلیس و روسیه را به ترک خاک ایران ترغیب کند. برای اولین بار در این سال بود که امریکا (به ریاست جمهوری روزولت) در ایران و ایران در آمریکا نمایندگی خود را از سطح کنسولگری به سفارتخانه ارتقاء دادند. و جزئیات زیاد است، اما اینرا هم بدانید که اگر آن سال امریکا وارد صحنه نشده بود شاید روسیه هرگز استانهای شمالی و آذربایجان را به ایران باز نمیگرداند و نقشه ایران الان خیلی متفاوت (و کوچکتر) میبود...



۷ نظر:

  1. salam
    man az filtershekan estefade mikonam baraye hamin saytet ra kamel baz nemikone mishe begi che tori film ha ra download konam.
    tnx

    پاسخحذف
  2. دوست عزیز، ممنون از تذکر. لینک دانلود را برای دوستانی که این مشکل را دارند زیر ویدئو اضافه خواهم کرد. لطفا پس از یکی دو ساعت دوباره چک کنید.

    پاسخحذف
  3. مزدک
    با درود و سپاس از فیلم و نگاشته ها
    با توجه به اینکه هواداران پادشاهی در ایران رضا شاه را مردی نظامی و ناجی ایران میدانند نه گزیده انگلیسها. با دیدن فیلم پرسشی هایی پیش می اید
    1) ایا رضا شاه فقط توانایی نظامی اش در حد سرکوبی شورش های داخلی بوده؟ یاپرسش به صورتی تند تر: ایا به ایشان در حد سرکوبی داخلی اجازه قدرت میدادند؟
    2) از ایشان به عنوان وطن پرست، از طرف گروه پادشاهی گفته میشود ایا بهتر نبود با قوای دشمن میجنگید و حتی شهید میشد بجای تسلیم و رفتن؟ یا عملا نیرویی در اختیارش نبود ، چون همانگونه که در فیلم مشاهده میشود بیگانگان در حا تعلیم سربازان ایرانی هستند. ایا این سربازان همان سربازان رضا شاه هستند که به این صورت زیر فرمان اجنبی میروند؟ یا رضا شاه در عمل به ان صورت که گزاف شده نیرویی نداشته و این سربازان تازه استخدام شده اند؟
    با سپاس قابل توجه مورخین و هواداران پادشاهی
    مزدک

    پاسخحذف
  4. مزدک عزیز، با تشکر از شما، و البته سئوال شما همانطوری که خودتان گفتید بیشتر مربوط میشود به مورخین و هواداران پادشاهی، که من هیچکدامش نیستم. اما اگر بخواهم همان یک کمی که میدانم را بگویم، عرض کنم که وقتی روسیه از شمال و انگلیس از جنوب به ایران حمله کردند سربازان ایران در وضعی نبودند که بخواهند توان مقاومت را داشته باشند، بخصوص که این دو ابرقدرت اولا مدتها برنامه ریزی کرده بودند و از چندین جبهه به طور همزمان در جنوب و شمال به ایران لشکر کشیدند و شروع به بمباران اسکله ها و شهرها و مراکز نظامی و غیر نظامی کردند (از جنوب از راه عراق و نیز توسط نیروی دریائی، و از شمال هم از چند نقطه از مشهد تا آذربایجان، و نیز نیروی هوائی روسیه) و ثانیا تعداد چه سربازان آنها و چه تکنولوژی و تجهیزات و ثروت و تسلیحاتی که هر یک از آنها به تنهائی در اختیار داشتند به هیچ وجه قابل مقایسه با نیروهای نظامی که رضا شاه در اختیار داشت نبود، وگرنه مطمئن باشید رضا شاه به همین راحتی هم مملکت را به آنها نمیبخشید. تازه هم این حملات بسیار به سرعت اتفاق افتاد، و هم نظامیان ایران بخصوص در جبهه جنوب به حدی سریع تسلیم شدند و عقب نشستند که خود شاه متحیر مانده بود که چرا. علاوه بر تمام برتری های نظامی، خود ابهت روسیه و انگلیس آن روزها در چشم مردم ایران را هم نباید دست کم گرفت.

    رضا شاه هم وقتی به تبعید رفت برایش کار راحتی نبود، آنقدر سخت بود که یکی دو سال بیشتر هم دوام نیاورد و از ناراحتی و غم شکست و وطن و دور شدن از آن مرد.

    به هر حال انسانها خوبی و بدی را با هم دارند، هیچکس نه کاملا خوب است و نه کاملا بد، چه رضا شاه چه پسرش محمد رضا، و چه خمینی یا خامنه ای، ضمن اینکه آنچه میکنند هم در متن تاریخی خودش است که مفهوم پیدا میکند، و این مفهوم هم همیشه در حال عوض شدن است...

    پاسخحذف
  5. اقای رحیمی، با سپاس از اگاهی های تاریخی و پاسخ شما
    مزدک

    پاسخحذف
  6. خواهش میکنم مزدک عزیز. دانش تاریخی من هم وسعتش و هم عمقش کم است. شک ندارم در میان خواننده ها کسانی هستند که بارها بیشتر و بهتر از من میدانند اینها را، به هر حال اگر کسی علاقه داشت جنبه های بیشتری از حکایت را برایمان بگوید خودم هم ممنون خواهم شد از شنیدنش.

    پاسخحذف
  7. salam
    mamnun az linke download video.age mishe baraye hameye videoha bezarid az jomle poste ghabli.
    ba tashakor
    sarafraz bashid.

    پاسخحذف

اگر مطلب بیشتر از هفت روز عمر دارد کامنت شما برای اطمینان از اسپم نبودن بررسی خواهد شد، اگر مطلب کمتر از هفت روز عمر دارد کامنت شما مستقیم منتشر خواهد شد